Μάθετε τη σημασία της τιμωρίας στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του παιδιού σας

Η τιμωρία, ως μέσο διαπαιδαγώγησης , έχει αποτελέσει θέμα προς συζήτηση και προβληματισμό, ουκ ολίγες φορές, τόσο για τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς όσο και για τους επιστήμονες. Μετά από πλήθος μελετών και ερευνών έχει, πλέον, επιβεβαιωθεί ότι το "τρίπτυχο" τιμωρία- ποινή- αποδοκιμασία μαθαίνει, όντως στο παιδί να συμμορφώνεται ταχύτερα στην επιδιωκόμενη συμπεριφορά και συντελεί καθοριστικά στη διαμόρφωση ενός υγιούς χαρακτήρα κάτω, όμως, από συγκεκριμένες συνθήκες και προϋποθέσεις. Παρακάτω σας παρουσιάζουμε τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε τη μέθοδο της τιμωρίας στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού σας, ώστε τα αποτελέσματα να είναι τα επιθυμητά και όχι τα ακριβώς αντίθετα.

• Η μέθοδος της τιμωρίας είναι αποτελεσματική όταν ασκείται αμέσως μετά τη μη επιθυμητή συμπεριφορά και όχι πολύ μετά από αυτήν. Είναι σημαντικό το παιδί να καταλάβει το λόγο για τον οποίο τιμωρείται και να του γίνει ξεκάθαρο ότι η τιμωρία αποτελεί το φυσικό επακόλουθο της πράξης του.
• Σημαντικό είναι, επίσης, η τιμωρία να επιβάλλεται κάθε φορά που το παιδί επιδίδεται στην κατ’ εξοχήν μη επιθυμητή πράξη και όχι επιλεκτικά. Στην αντίθετη περίπτωση, το παιδί θα εκλάβει την τιμωρία ως εκδικητική συμπεριφορά εκ μέρους του γονέα που την ασκεί όποτε θέλει και όχι ως αναγκαστική συνέπεια της «κακής» πράξης του.
• Καθοριστικής σημασίας είναι επίσης η πραγματοποίηση της τιμωρίας ακόμα κι αν το παιδί υπόσχεται ότι δε θα προβεί ποτέ ξανά στο μέλλον σε αντίστοιχη πράξη. Βέβαια, θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με το ύφος σας, καθώς δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση το παιδί να πιστέψει ότι το εκδικείστε. Πείτε του, για παράδειγμα, το εξής: "Θα ήθελα πάρα πολύ να μην είχες κάνει αυτήν την πράξη. Λυπάμαι κι εγώ πραγματικά που θα πρέπει να μη δεις ταινία σήμερα. Εύχομαι, όμως, να μη ξαναχρειαστεί ποτέ στο μέλλον να γίνει κάτι αντίστοιχο. Είμαι σίγουρη ότι δε θα ξανακάνεις αυτήν την πράξη".

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δώσετε, τέλος, στο είδος της τιμωρίας καθώς δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση η συμπεριφορά μας να είναι σκληρή και να παραπέμπει σε εκδίκηση.

Η "καρέκλα της σκέψης", για παράδειγμα, αποτελεί ένα είδος τιμωρίας που έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί θετικά. Το παιδί θα πρέπει να κάτσει στην εν λόγω καρέκλα μετά τη μη επιθυμητή πράξη του, προκειμένου να ηρεμήσει και να σκεφτεί καλύτερα αυτό που έκανε. Κατόπιν, επιδιώξτε να το συζητήσετε ήρεμα μαζί . Επιλέξτε να τοποθετήσετε την καρέκλα της σκέψης στο διάδρομο και όχι στο δωμάτιό του, καθώς είναι σημαντικό να μη νιώσει απομονωμένο.

Άλλος ένας παράγοντας που δε θα πρέπει να αμελήσουμε είναι η επιβράβευση. Όπως η τιμωρία αποτελεί το επακόλουθο μιας αρνητικής  συμπεριφοράς ή πράξης, έτσι και η επιβράβευση θα πρέπει να είναι η άμεση αντίδραση του γονέα μετά από μια όμορφη πράξη. Δώστε ιδιαίτερη έμφαση σε αυτό το στοιχείο και μη στερήσετε κανένα «μπράβο» από το παιδί σας, καθώς από τη μία δίνει μια σχέση ισορροπίας και από την άλλη, συντελεί καθοριστικά στο "χτίσιμο" ενός χαρακτήρα με σιγουριά και αυτοπεποίθηση.