Οι βασικές εξετάσεις του πεπτικού συστήματος αγχώνουν και τους πιο ψύχραιμους από εμάς. Κι όμως, είναι ό,τι καλύτερο διαθέτει η επιστήμη για την έγκαιρη διάγνωση προβλημάτων και την πρόληψη επιπλοκών στην περιοχή.
Ο βασικός λόγος που εξετάσεις όπως η γαστροσκόπηση ή η κολονοσκόπηση μας αγχώνουν είναι γιατί περιλαμβάνουν μια διαδικασία που φοβίζει: την ενδοσκόπηση. Πιθανόν μάλιστα να είσαι περισσότερο αγχωμένη αν έχεις ακούσει διάφορες περιγραφές ή ιστορίες από άτομα που έχουν ήδη υποβληθεί στην εξέταση. Κι όμως, ό,τι ακούς δεξιά κι αριστερά δεν είναι πάντα αξιόπιστο. Να θυμάσαι ότι όσο καλύτερα ενημερωμένη είσαι από το γιατρό σου, τόσο περιορίζεις το φόβο και το άγχος σου για τις εξετάσεις. Καιρός λοιπόν να μάθεις όλη την αλήθεια!
Γαστροσκόπηση…
Πότε είναι απαραίτητη: Όταν ο γιατρός θεωρεί, με βάση τα συμπτώματά σου, ότι χρειάζεται να δει μέσω κάμερας την κατάσταση του στομάχου ώστε να εντοπίσει τα πιθανά αίτια. Η εξέταση μπορεί να αποκαλύψει γαστρίτιδες, έλκη, πολύποδες, διαφραγματοκήλη και κακοήθεις όγκους. Επίσης μπορεί να δείξει αν πάσχεις από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
Πώς γίνεται: Ένα ειδικό πλαστικό τοποθετείται στο στόμα, ώστε να το κρατά ανοιχτό, με μια τρύπα στη μέση για να περάσει από εκεί το γαστροσκόπιο, που είναι ένας λεπτός μακρύς σωλήνας με ενσωματωμένη μικροσκοπική κάμερα. Δε θα πρέπει να έχεις φάει ή πιει κάποιες ώρες πριν. Τα αποτελέσματα βγαίνουν αμέσως, όμως αν γίνει βιοψία θα χρειαστούν κάποιες μέρες.
Πώς να ξεπεράσεις το φόβο: Λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξέταση κρατάει λίγα μόνο λεπτά (περίπου 10 με 15) και δεν πονάει, απλώς υπάρχει ενόχληση όταν το σωληνάκι φτάνει στο λάρυγγα. Γι’ αυτόν το λόγο χορηγείται τοπικό αναισθητικό σε μορφή σπρέι. Αν έχεις άγχος, συζήτησε με το γιατρό το ενδεχόμενο να κάνεις μέθη (ήπια καταστολή), που γίνεται με ένεση μέσω πεταλούδας που μπαίνει στο χέρι. Μετά την εξέταση θα συνέλθεις αρκετά γρήγορα, όμως καλό είναι να συνοδεύεσαι από κάποιον γιατί μπορεί να νιώθεις ζαλισμένη.
Μάθε ότι: Η γαστροσκόπηση είναι η εξέταση χάρη στην οποία έχουν μειωθεί τα έλκη στομάχου, μιας κι εξασφαλίζει έγκαιρο εντοπισμό προβλημάτων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν δυνητικά σε έλκος. όπως π.χ. το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
Κολονοσκόπηση…
Πότε είναι απαραίτητη: Είναι η πιο σημαντική μέθοδος που διαθέτουν οι γαστρεντερολόγοι για τη διάγνωση νοσημάτων του παχέος εντέρου όπως πολύποδες, φλεγμονές (π.χ. μικροβιακή ή ελκώδη κολίτιδα), εκκολπώματα, καρκίνοι κ.ά., αφού τους δίνει τη δυνατότητα να δουν απευθείας στο εσωτερικό του. Επίσης δίνει τη δυνατότητα για θεραπευτική παρέμβαση, αφού κατά τη διάρκειά της μπορεί να γίνει αφαίρεση πολύποδων και καυτηριάσεις. Τέλος, άτομα με οικογενειακό ιστορικό παθήσεων του εντέρου θα πρέπει να κάνουν προληπτικούς ελέγχους.
Πώς γίνεται: Πριν από την εξέταση θα πρέπει να ακολουθήσεις μια διαδικασία καθαρισμού του εντέρου με καθαρκτικά και να μην έχεις φάει ή πιει για τουλάχιστον 6 ώρες. Θα ξαπλώσεις στο αριστερό σου πλευρό κι ένας μακρύς εύκαμπτος σωλήνας (με πάχος όσο το δάχτυλο του χεριού σου) θα περάσει από τον πρωκτό στο παχύ έντερο. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης εισέρχεται αέρας στο έντερο για να διατείνονται τα τοιχώματά του. Αν χρειαστεί, μπορεί να γίνει βιοψία ή εκτομή (π.χ. πολύποδα) με μια μικρή λαβίδα που υπάρχει στην άκρη του ενδοσκόπιου. Μετά την εξέταση, η οποία διαρκεί 15-30 λεπτά, θα αισθάνεσαι την κοιλιά σου φουσκωμένη από τον αέρα, που όμως σιγά σιγά θα αποβληθεί. Τα αποτελέσματα φαίνονται αμέσως, όμως αν γίνει βιοψία θα χρειαστούν κάποιες μέρες.
Πώς να ξεπεράσεις το φόβο: Μόνο στην περίπτωση που δεν κάνεις νάρκωση, η ενόχληση μπορεί να είναι έντονη, ιδιαίτερα αν είσαι γυναίκα ή πάσχεις από νόσημα του εντέρου. Η συγκεκριμένη εξέταση όμως κατά κανόνα γίνεται με ήπια νάρκωση με ένεση στο χέρι, οπότε δε θα καταλάβεις κάτι. Η βιοψία, εφόσον γίνει, δεν πονάει. Επίσης, εκτός από το γιατρό, μία νοσηλεύτρια θα είναι μαζί σου κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Καλό είναι πάντως να συνοδεύεσαι από κάποιον, γιατί δεν συστήνεται να οδηγήσεις μετά. Να θυμάσαι, τέλος, ότι όσο πιο αγχώδης είσαι τόσο μειώνεται η ανεκτικότητά σου απέναντι στην εξέταση.
Το 40% των περιστατικών καρκίνου του εντέρου θα μπορούσαν να προληφθούν με επανάληψη της κολονοσκόπησης ανά δεκαετία. Αυτό υποστηρίζει αμερικανική μελέτη που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και δημοσιεύτηκε στο έντυπο «New England Journal of Medicine».
Πεχαμετρία…
Πότε είναι απαραίτητη: Ο έλεγχος με γαστροσκόπηση μπορεί να χρειαστεί να συμπληρωθεί με την πεχαμετρία, μια μέθοδο που εξετάζει τη συχνότητα των επεισοδίων όξινης παλινδρόμησης στον οισοφάγο. Η μέθοδος αυτή μπορεί να δώσει συμπληρωματικές πληροφορίες σε περιπτώσεις ατόμων με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, που είναι απαραίτητες όχι μόνο για τη διάγνωση αλλά και για την παρακολούθηση του αποτελέσματος της θεραπείας.
Πώς γίνεται: Η εξέταση γίνεται με τοποθέτηση ενός λεπτού καθετήρα στον οισοφάγο, που είναι πολύ ευαίσθητος στις μεταβολές του pH. Αυτός συνδέεται με ένα μικρό φορητό ηλεκτρονικό υπολογιστή όπου καταγράφονται συνεχώς οι μεταβολές οξύτητας στον οισοφάγο. Μετά το εικοσιτετράωρο ο καθετήρας αφαιρείται, ο φορητός υπολογιστής συνδέεται με κεντρική μονάδα ηλεκτρονικού υπολογιστή και γίνεται πλήρης ανάλυση των μεταβολών, ώστε να αξιολογηθεί η σοβαρότητα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.
Πώς να ξεπεράσεις το φόβο: Μπορεί να θεωρείς ότι θα πρέπει να μείνεις στο κρεβάτι λόγω του καθετήρα. Στην πραγματικότητα όμως είναι πολύ λεπτός και η ενόχληση ελάχιστη, επιτρέποντάς σου να εκτελέσεις όλες τις φυσιολογικές δραστηριότητες στο σπίτι.
Ανακαλύψτε περισσότερα κάνοντας κλικ στο www.formamag.gr.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά στην πηγή FThis (με ενεργό σύνδεσμο προς το FThis.gr)