Το υπουργικό συμβούλιο εξειδίκευσε το πρώτο πλαίσιο μέτρων που έβαλε στο διάγγελμά του χθες, ο πρωθυπουργός για τα οικονομικά μέτρα που τίθενται άμεσα σε εφαρμογή για την αντιμετώπιση των ζημιών που υπέστησαν οι περιουσίες των πολιτών, κατά κύριο λόγο στην Εύβοια, αλλά και στη βόρεια Αττική.
Όπως σημείωσε ο Χρήστος Σταϊκούρας, η στεγαστική συνδρομή αφορά ιδιοκτησίες φυσικών και νομικών προσώπων όπως έχουν δηλωθεί στο E9.
Η προκαταβολή για τη στεγαστική συνδρομή δεν δύναται να υπερβαίνει το 80% του ακινήτου, όπως ορίζεται με βάση τον ΕΝΦΙΑ. Η βοήθεια αυτή είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και μη συμψηφιστέα.
- Για κατοικίες που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς 20.000 ευρώ, εκ των οποίων 14.000 ευρώ είναι η προκαταβολή για τη Στεγαστική Συνδρομή και 6.000 ευρώ η αποζημίωση για την οικοσκευή.
- Για κατοικίες που δεν έχουν καταστραφεί ολοσχερώς αλλά έχουν υποστεί σοβαρές ζημίες, που τις καθιστούν προσωρινά μη κατοικήσιμες, 12.000 ευρώ, εκ των οποίων 8.000 ευρώ είναι η προκαταβολή για τη Στεγαστική Συνδρομή και 4.000 ευρώ η αποζημίωση για την οικοσκευή.
- Για κατοικίες που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές αλλά είναι κατοικήσιμες 5.000 ευρώ, εκ των οποίων 3.000 ευρώ είναι η προκαταβολή για τη Στεγαστική Συνδρομή και 2.000 ευρώ η αποζημίωση για την οικοσκευή.
Σε περίπτωση μακροχρόνιας μίσθωσης του ακινήτου που επλήγη, ο ιδιοκτήτης δικαιούται τη στεγαστική συνδρομή και ο ένοικος την αποζημίωση για την οικοσκευή.
Η πλατφόρμα θα ανοίξει τις αμέσως επόμενες ημέρες και η καταβολή της πρώτης αρωγής θα ξεκινήσει εντός των επόμενων εβδομάδων. Παράλληλα, θα γίνεται η καταγραφή των ζημιών από το υπουργείο Υποδομών.
Τι προβλέπεται για τις επιχειρήσεις
Επιχορήγηση επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πυρκαγιά. Αποζημίωση επιχειρήσεων σε συνεργασία με τις περιφέρειες, οι οποίες συστήνουν σχετικές επιτροπές που προχωρούν στην εκτίμηση της αξίας τους.
Αποζημίωση σε εξοπλισμό, πρώτες ύλες, μέσα παραγωγής και αυτοκίνητα.
Ενεργοποιούνται οι κεντρικές πολιτικές:
Πρώτη αρωγή για επιχειρήσεις που διαθέτουν κτιριακές εγκαταστάσεις, για μηχανισμό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και αυτοκίνητα που επλήγησαν:
- 8.000 ευρώ σε επιχειρήσεις που οι εγκαταστάσεις έχουν καταστραφεί ολοσχερώς
- 4.000 ευρώ σε επιχειρήσεις που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές
- 2.000 ευρώ σε μικρές επιχειρήσεις που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές, αλλά είναι λειτουργικές.
Άμεση χορήγηση πρώτης αρωγής για αγροτικές εκμεταλλεύσεις που δεν έχουν υποστεί ζημίες σε εκγαταστάσεις ή δεν διαθέτουν
- 4.000 ευρώ εκτάσεις άνω των 50 στρέμματα
- 2.000 ευρώ μεταξύ 10 και 50 στρέμματα
- Και 1000 ευρώ για μικρότερες καλλιέργειες
Σε συνεργασία με την ΑΑΔΕ δημιουργείται πλατφόρμα για την χορήγηση της αρωγής όπου οι πολίτες μπορούν να αιτηθούν και να λάβουν τη βοήθεια τις επόμενες εβδομάδες. Επίσης προβλέπεται προκαταβολή 20% επί της επιβληθείσας επιχορήγησης στις επιχειρήσεις εφόσον οριοθετηθούν οι πληγείσες περιοχές.
Με την ολοκλήρωση της εκτιμητέας αξίας, θα επιχορηγηθεί ως το 70% της συνολικής εκτιμηθείσας ζημίας βάσει του νόμου για την αποκατάσταση ζημιών και την επαναλειτουργία τους.
- Απαλλαγή για τις πληττόμενες επιχειρήσεις του επιστρεπτέου μέρους της επιστρεπτέας προκαταβολής. Η απαλλαγή γίνεται με την έκδοση σχετικής βεβαίωσης μετά από εξέταση της ζημιάς.
- Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για το 2021, 22 και 23, σε ακίνητα, κτίσματα, οικόπεδα, ακίνητα που έχουν καταστραφεί ολοσχερώς ή έχουν υποστεί ζημιές που δεν τις καθιστούν κατοικήσιμες.
- Επιδότηση ενοικίου συγκατοίκησης από 300 ως 500 ευρώ για την κάλυψη δαπανών προσωρινής στέγασης μόνιμων κατοίκων.
- Αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων για έξι μήνες
- Αναστολή ασφαλιστικών εισφορών για έξι μήνες
Τα μέτρα του υπουργείου Περιβάλλοντος
Τον λόγο πήρε εν συνεχεία ο κ. Σκρέκας. Όπως είπε, οι βασικές προκλήσεις έχουν να κάνουν με την ανασυγκρότηση των πυρόπληκτων περιοχών αλλά και την προσαρμογή των δασικών συστημάτων στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Ο υπουργός αναφέρθηκε σε τρεις άξονες του παραπάνω σχεδίου:
- Άμεση προστασία των εδαφών και αποκατάσταση των δασικών συστημάτων που καταστράφηκαν ολικώς ή μερικώς
- Την ενδυνάμωση της προστασίας των δασών απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
Την ενίσχυση της συνείδησης της κοινωνίας των πολιτών σε αυτό το μέτωπο.
Έχουμε σχεδιάσει ένα πλάνο άμεσων και στοχευμένων παρεμβάσεων για την προστασία και την αποκατάσταση των πυρόπληκτων περιοχών, σημείωσε ο κ. Σκρέκας που παρέθεσε επτά σημεία:
- Χαρτογράφηση καμένων εκτάσεων με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων
- Κήρυξη αναδασωτέων εκτάσεων εντός 30 ημερών αντί 90 που ισχύει ως σήμερα
- Αύξηση και εντατικοποίηση των ελέγχων στις καμένες εκτάσεις
- Απομάκρυνση καμένων δέντρων
- Άμεση έναρξη κατασκευής αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών δέντρων
- Έκδοση δασικών αστυνομικών διατάξεων για τις καμένες εκτάσεις στις οποίες θα εξειδικεύεται η απαγόρευση δραστηριοτήτων
- Ιεράρχηση και επιλογή περιοχών με άμεση προτεραιότητα σε Εύβοια, Αττική και Πελοπόννησο για την αποκατάσταση της βλάστησης με φυσική αναγέννηση ή τεχνητή αναδάσωση.
Ο υπουργός αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία της κυβέρνησης ώστε, νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, ανώνυμες εταιρείες και ΜΚΟ να μπορούν να προχωρούν σε αναδασώσεις σε συγκεκριμένες περιοχές με δικές τους δαπάνες. Το δασαρχείο θα ορίζει τις περιοχές και τις προδιαγραφές της αναδάσωσης με κατάλληλα δέντρα.
Η πράξη ορισμού αναδόχου αποσκοπεί αποκλειστικά και μόνο στη μελέτη και εκτέλεση των αντιδιαβρωτικών έργων και τεχνητής αναδάσωσης, χωρίς το ελληνικό δημόσιο να απεμπολεί τα δικαιώματά του επί των δασικών εκτάσεων.
Επιπλέον, ο κ. Σκρέκας αναφέρθηκε σε χρηματοδότηση 6 κέντρων διάσωσης και περίθαλψης άγριας ζωής με το ποσό 200.000 ευρώ.
Νωρίτερα, στην εισήγησή του στο υπουργικό συμβούλιο, ο πρωθυπουργός είχε πει:
Καλό μεσημέρι κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Αυτή την ώρα, δυστυχώς, αποχαιρετούμε τον εθελοντή πυροσβέστη Βασίλη Φιλώρα, που έχασε τραγικά τη ζωή του στο μέτωπο των πυρκαγιών. Το λιγότερο το οποίο θα μπορούσαμε να κάνουμε, μετά από αυτό, ήταν η απονομή σύνταξης στη γυναίκα και τα παιδιά του, την οποία αποφάσισε πριν από λίγο η κυβέρνηση. Νομίζω, όμως, ότι η μεγαλύτερη τιμή στη μνήμη του είναι να προστατεύσουμε και να αναβαθμίσουμε το φυσικό μας περιβάλλον για το οποίο αγωνίστηκε μέχρι τέλους ο Βασίλης.
Όπως ήδη γνωρίζετε, συνεδριάζουμε σήμερα εκτάκτως με αποκλειστικό θέμα την ενίσχυση κατοίκων και επιχειρήσεων που χτυπήθηκαν από τις τελευταίες πυρκαγιές, αλλά και για να δρομολογήσουμε την ανάταξη των περιοχών που επλήγησαν.Πρώτα και πάνω απ’ όλα της βόρειας Εύβοιας, αλλά και της βόρειας Αττικής, της Ηλείας, αλλά και της Μάνης.
Θυμίζω ότι, στο πλαίσιο της συνταγματικής επιταγής, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου από αύριο κάθε έκταση που κάηκε κηρύσσεται αναδασωτέα.
Όπως είπα και χθες, ο απολογισμός και ο εντοπισμός των όποιων αδυναμιών θα γίνει μετά το τέλος της μάχης, η οποία τουλάχιστον στην Εύβοια ακόμα συνεχίζεται. Όμως το πρώτο ζητούμενο τώρα είναι οι λύσεις. Λύσεις που ήδη έχουν αρχίσει να υλοποιούνται με τις πρώτες αυτοψίες.
Όπως είχα την ευκαιρία να ανακοινώσω χθες, οι δράσεις θα χρηματοδοτηθούν πρωτίστως από τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό που θα καταθέσει το Υπουργείο Οικονομικών, άμεσα, ύψους 500 εκατομμυρίων ευρώ. Και αν χρειαστεί θα διεκδικήσουμε και πρόσθετους ευρωπαϊκούς πόρους.
Θέλω να θυμίσω ότι το τελευταίο διάστημα η κυβέρνησή μας έχει διαθέσει για πληγέντες από άλλες φυσικές καταστροφές -με πιο μεγάλη αυτή του Ιανού- περίπου 1,1 δισεκ. ευρώ. Η Πολιτική Προστασία έχει ενισχυθεί με 150 εκατομμύρια ευρώ, ενώ ήδη από τον Ιανουάριο δανειοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με 585 εκατομμύρια. Και βέβαια σε όλα αυτά, θα πρέπει να προσθέσουμε τους πόρους περίπου 16 δισεκ. ευρώ που προβλέπονται για πράσινες πολιτικές προσαρμογής και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης για τα επόμενα επτά χρόνια.
Τα μέτρα τα οποία θα εγκρίνουμε σήμερα αφορούν ουσιαστικά τρία επίπεδα.
Το πρώτο είναι το επίπεδο των άμεσων αποζημιώσεων για κάθε πυρόπληκτο σε όποια περιοχή της χώρας και αν βρίσκεται. Για φυσικά και νομικά πρόσωπα και για καταστροφές ή βλάβες σε υποδομές και σε περιουσίες.
Ταυτόχρονα, θα εγκρίνουμε και μια σειρά από μέτρα ανακούφισης για όλους όσοι δοκιμάστηκαν από τη φωτιά. Θα ανασταλούν οφειλές και φορολογικές τους υποχρεώσεις. Ειδικά μάλιστα για τους δυο Δήμους της βόρειας Εύβοιας η αναστολή αυτή θα ισχύσει για όλους τους κατοίκους- ανεξάρτητα από το αν οι ίδιοι έχουν πληγεί- καθώς κρίνουμε ότι συνολικά η περιοχή αυτή έχει υποστεί μια πολύ μεγάλη οικονομική ζημιά.
Το δεύτερο επίπεδο είναι το επίπεδο των έργων αποκατάστασης. Καθαρισμοί, συγκομιδή κορμών, τα βασικά αντιπλημμυρικά έργα τα οποία πρέπει να γίνουν και φυσικά οι αναδασώσεις και η ενίσχυση της πρόληψης.
Και το τρίτο επίπεδο είναι το επίπεδο του μεσομακροπρόθεσμου σχεδιασμού της παραγωγικής ανασυγκρότησης, ειδικά της περιοχής της βόρειας Εύβοιας, στην οποία θα αναφερθώ στο τέλος της εισήγησής μου.
Θα ακολουθήσουν στη συνέχεια αναλυτικές παρουσιάσεις από τους Υπουργούς Οικονομικών και Περιβάλλοντος, όπως και επιμέρους ενημερώσεις από τα Υπουργεία Εσωτερικών, Εργασίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Παιδείας.
Επιτρέψτε μου να σταθώ σήμερα, σύντομα, στις κεντρικές κατευθύνσεις των επιλογών μας, οι οποίες θα παρακολουθούνται από το γραφείο μου και θα συντονίζονται από ένα ειδικό επιτελείο υπό το Γενικό Γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής, τον Χρήστο Τριαντόπουλο. Αυτές, λοιπόν, είναι: στεγαστική συνδρομή έως 150.000 ευρώ για κατοικίες που καταστράφηκαν ή έχουν ζημιές. Και άμεση, το τονίζω, άμεση προκαταβολή 20.000 ευρώ, 12.000 ευρώ ή 5.000 ευρώ ανάλογα με τον βαθμό φθοράς κάθε κτιρίου.
Τα ποσά αυτά θα καταβάλλονται με μία, το τονίζω, μία απλή αίτηση από τις 18 Αυγούστου στην πλατφόρμα arogi.gov.gr. Με εκταμίευση λίγες μέρες μετά, ουσιαστικά ενοποιούμε πια τα επιμέρους προγράμματα κρατικής αρωγής σε μία πλατφόρμα. Αρα με μία αίτηση, με ένα κλικ, ο υποψήφιος δικαιούχος θα μπορεί να καταθέτει τα στοιχεία του και πολύ σύντομα να λαμβάνει την κρατική ενίσχυση.
Οι επιχειρήσεις, τώρα, που χτυπήθηκαν θα αποζημιωθούν με το 70% των απωλειών τους, με το 20% να δίνεται ως προκαταβολή. Για τα δε ακίνητά τους θα λαμβάνουν αμέσως προκαταβολή 22.000 ευρώ, 12.000 ευρώ ή 5.000 ευρώ, ανάλογα με τις ζημιές τους.
Οι αγροτικές, οι κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις με κτίρια, θα μπορούν και αυτές να εισπράξουν αθροιστικά τις ίδιες προκαταβολές. Επιπλέον, θα μπορούν να λάβουν και ενίσχυση έως 4.000 ευρώ για τις καλλιέργειές τους, ανάλογα με την έκταση. Και αυτό πέραν των αποζημιώσεων που θα χορηγήσει ο ΕΛΓΑ για την παραγωγή τους.
Κάτοικοι και επιχειρήσεις που χτυπήθηκαν από τη φωτιά απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ, αναστέλλονται οι ασφαλιστικές, φορολογικές και δανειακές υποχρεώσεις τους, όπως και οι πλειστηριασμοί, και καθιερώνεται επιδότηση ενοικίου ύψους έως 500 ευρώ μέχρι να επισκευαστούν τα σπίτια τους.
Ειδικά, το τονίζω, στους δύο Δήμους οι οποίοι δοκιμάστηκαν στην Εύβοια, στον Δήμο Μαντουδίου και στον Δήμο Ιστιαίας, τα τελευταία αυτά μέτρα θα ισχύσουν για όλους τους κατοίκους, ανεξάρτητα από το αν υπέστησαν ζημιές. Και οι τοπικές επιχειρήσεις θα έχουν δικαίωμα αναστολής των συμβάσεων εργασίας για τρεις μήνες. Ξεχωριστή μέριμνα θα υπάρχει και για τους εκπαιδευτικούς και για τους μαθητές των δύο αυτών Δήμων.
Τώρα, στον τομέα της αποκατάστασης: θα ξεκινήσουν άμεσα τα αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα με ευθύνη των Υπουργείων Περιβάλλοντος, Υποδομών και Εσωτερικών και προφανώς με τη συνεργασία, με τη στήριξη, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που υπογράφεται αύριο υιοθετούμε μια σειρά από σημαντικές καινοτομίες, προκειμένου να επιταχύνουμε τις σχετικές διαδικασίες, ώστε να επιλέγονται γρήγορα οι περιοχές όπου πρέπει να απομακρυνθούν οι καμένοι κορμοί και να γίνουν τα σχετικά αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα.
Για το σκοπό αυτό, οι δασικές υπηρεσίες, που μέχρι σήμερα υπάγονται στις αποκεντρωμένες διοικήσεις, θα μεταφερθούν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και οι σχετικές αποφάσεις θα εκδίδονται μέσα σε 30 μέρες.
Τέλος, εξαιρετικά μεγάλη σημασία αποδίδω στην πολιτική μας να κάνουμε την κοινωνία των πολιτών συμμέτοχη στην αναδάσωση, υιοθετώντας τον θεσμό του αναδόχου. Έτσι, ιδρύματα, ιδιώτες, επιχειρήσεις, σύλλογοι, θα μπορούν να αναλάβουν με δικά τους έξοδα τα έργα αποκατάστασης περιοχών και δασών. Θα μπορούν, δηλαδή, με μία πολύ γρήγορη διαδικασία να καταθέτουν τη σχετική μελέτη, με την οποία -από τη στιγμή που εγκρίνεται- θα μπορούν οι ίδιοι στη συνέχεια να προβαίνουν στην υλοποίηση όλων αυτών των έργων.
Θέλω να τονίσω ότι στην επιχείρηση αυτή το κράτος έχει ήδη δεσμεύσει 224 εκατομμύρια για την αναδάσωση 165.000 στρεμμάτων και εφόσον κριθεί ότι αυτό είναι απαραίτητο ο προϋπολογισμός αυτός μπορεί πάντα να αυξηθεί.
Τέλος, θέλω να θυμίσω ότι ήδη σε προηγούμενο Υπουργικό Συμβούλιο, πριν από τις καταστροφικές πυρκαγιές, έχουμε εγκρίνει το Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης της Πολιτικής Προστασίας ύψους 1,7 δισεκατομμυρίων ευρώ. Και αυτός είναι ένας προϋπολογισμός μιας πολυεπίπεδης προσπάθειας, που περιλαμβάνει τα πάντα, από την αγορά νέων αεροσκαφών, οχημάτων και άλλων μέσων πυρόσβεσης, ως την προμήθεια σύγχρονων συστημάτων πυρανίχνευσης, την εκπαίδευση των στελεχών ως την ίδρυση 13 περιφερειακών κέντρων. Και βέβαια περιλαμβάνει και σημαντικότατες παρεμβάσεις πρόληψης για τα δάση μας, έτσι ώστε να προλαβαίνουμε, όπου αυτό είναι εφικτό, τις πυρκαγιές πριν αυτές πάρουν μεγάλη έκταση.
Αγαπητοί συνάδελφοι, όλα τα παραπάνω σημαίνουν πολλή και εντατική δουλειά. Όπως είπα, σε πρώτο χρόνο εργαζόμαστε για την άμεση ανακούφιση των πληγέντων, την αποκατάσταση των κατεστραμμένων περιοχών και την αντιπλημμυρική τους προστασία.
Παράλληλα όμως οφείλουμε, ειδικά για την Εύβοια, να σχεδιάσουμε ένα νέο ξεκίνημα. Και γι’ αυτό ακριβώς επέλεξα να συστήσω μια ειδική επιτροπή ανασυγκρότησης, οικονομικής ανασυγκρότησης της βόρειας Εύβοιας, που θα σχεδιάσει όχι την επόμενη, αλλά την μεθεπόμενη μέρα. Και πρότεινα -και με χαρά απεδέχθη- επικεφαλής αυτής της επιτροπής να είναι ο Σταύρος Μπένος. Ένας πολιτικός που ως Δήμαρχος είχε συνδεθεί με την αναμόρφωση της Καλαμάτας, μετά τους καταστροφικούς σεισμούς το 1986.
Ως Υπουργός Εσωτερικών καθιέρωσε το θεσμό των ΚΕΠ, αλλά πάνω από όλα ως ενεργός πολίτης έχει αποδείξει την ευαισθησία του, εργαζόμενος για την προστασία του περιβάλλοντος και του πολιτιστικού περιβάλλοντος, ειδικά την ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων μας. Έχει την πείρα και το όραμα για να πετύχει αυτό που θέλουμε.
Και κάτι τελευταίο: άκουσα πριν από λίγο τον κ. Τσίπρα να διατυπώνει κάποιες γενικές προτάσεις με τις οποίες είναι δύσκολο να διαφωνήσει κανείς. Μερικές μάλιστα, όπως διαπιστώνετε, γίνονται ήδη πράξη. Εννοείται, λοιπόν, ότι οι εκπρόσωποι της αντιπολίτευσης είναι ευπρόσδεκτοι σε όλες αυτές τις πρωτοβουλίες. Άλλωστε και χθες ο ίδιος είπα ότι αν το καθήκον του σήμερα ανήκει στην εκλεγμένη κυβέρνηση, η ευθύνη του αύριο ανήκει σε όλους. Κατά συνέπεια κάθε θετική συμβολή, από όπου και αν προέρχεται είναι καλοδεχούμενη».