Μέχρι την ηλικία των πέντε ετών, τα παιδιά δεν είναι σε θέση να καταλάβουν τι εννοούμε όταν λέμε «5 αισθήσεις». Σαφώς μπορούν να ξεχωρίσουν τι σημαίνει αγγίζω και τι κοιτάζω, απλά, δεν μπορούν ακόμα να συνδυάσουν ένα άγγιγμα με την αίσθηση της αφής και μια εικόνα με εκείνη της όρασης. Στόχος μας είναι, λοιπόν, να συνδυάσουμε κάθε στιγμή του περιπάτου μας με κάθε μία από τις πέντε μας αισθήσεις… Πώς μπορούμε να το πετύχουμε αυτό; Μα φυσικά μέσα από εύστοχες ερωτήσεις και παραστατικές περιγραφές!
Ακοή: Αφουγκραζόμαστε τη φύση!
Κατά τη διάρκεια ενός περιπάτου έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε και να πούμε τόσα πράγματα με το μικρό μας. Τι θα λέγατε, όμως, να περνούσαμε λίγη ώρα στη σιωπή και να αφουγκραζόμασταν όλα όσα έχει να μας πει το δροσερό αεράκι;
Εμπρός λοιπόν καλά μου… αυτάκια!
Αλήθεια, πόσα παραπάνω πράγματα μπορούμε να ακούσουμε όταν δεν μιλάμε; Δεν φαντάζεστε πόσα! Με λίγη ακόμα εξάσκηση της ακοής να είστε σίγουροι ότι θα ακούμε ακόμα περισσότερα! Για να βοηθήσουμε το μικρό μας να ακούσει όσο το δυνατό περισσότερους ήχους, το παροτρύνουμε…
- Να προσπαθήσει να αφουγκραστεί το βουητό του ανέμου και το θρόισμα των φύλλων.
- Να εντοπίσει τα διάφορα τιτιβίσματα των πουλιών που πετούν από το ένα κλαδάκι στο άλλο. Κάπου στο ενδιάμεσο, το αυτάκι του σίγουρα θα πιάσει και κάποιο έντομο να ζουζουνίζει εκεί κοντά…
- Ακόμα και το νεράκι μπορεί να κάνει τόσους διαφορετικούς ήχους: Αλλιώς ακούγεται μια σταγόνα που στάζει κι αλλιώς το νερό στο σιντριβάνι. Διαφορετικό ήχο κάνει όταν τρέχει από την πηγή κι άλλον όταν ταξιδεύει στο ρυάκι… Αν μάλιστα συναντήσουμε κανέναν καταρράκτη, τότε ο ήχος του νερού θα είναι ακόμα πιο δυνατός!
- Κάπου εκεί, στα σύνορα μεταξύ εξοχής και πόλης, σίγουρα θα υπάρχει ένας αυτοκινητόδρομος. Δεν χρειάζεται να πάμε εκεί για να ακούσουμε τη φασαρία των αυτοκινήτων… Το αεράκι τη βοηθά να φτάσει (υπό μορφή βουητού) στα αυτιά μας.
- Το σπάσιμο ενός κλαδιού και το τσαλάκωμα ενός ξερού φύλλου είναι ακόμα κάποιοι ήχοι που παράγουν τα κομμάτια που συνθέτουν το υπέροχο παζλ της φύσης.
Γεύση: Η φύση στο… πιάτο μας!
Είναι απίστευτο πόσα πράγματα της φύσης καταλήγουν στο τραπέζι μας! Φρούτα, λαχανικά, ακόμα και λουλούδια που μετατρέπονται σε λαχταριστά γλυκά του κουταλιού (όπως π.χ. το τριαντάφυλλο). Για να μην αναφερθούμε στα διάφορα μυρωδικά όπως είναι η ρίγανη, ο μαϊντανός, το δεντρολίβανο ή η δάφνη. Αλλά και τα αφεψήματα… Φασκόμηλο, τίλιο, χαμομηλάκι… Όλα «δώρα» της φύσης!
Εμπρός λοιπόν καλή μου… γλωσσίτσα!
Σίγουρα δεν είναι και τόσο εύκολο να εφαρμόσουμε το «από την παραγωγή στην κατανάλωση» μέσα στην πόλη… Σε ένα χωριό, σίγουρα θα είχαμε πολύ περισσότερες επιλογές… Αυτό που μπορούμε να κάνουμε όμως, είναι να εντοπίσουμε κάποια προϊόντα της φύσης στην αρχική τους μορφή και στη συνέχεια να δοκιμάσουμε τη γεύση τους έτσι όπως αυτή διαμορφώνεται μετά από την παρέμβασή μας!
- Στα πάρκα ή την εξοχή, ακόμα και σε κάποια ξεχασμένα παρτεράκια μπορεί να εντοπίσουμε τρυφερά χαμομηλάκια… Από αυτά προέρχεται το χαλαρωτικό ζουμάκι που απολαμβάνουμε στο σπίτι μας.
- Τα πεζοδρόμια και οι αυλές των σπιτιών φιλοξενούν ακόμα κάποιες περήφανες νεραντζιές… Η αλήθεια είναι ότι ενώ ο καρπός τους μοιάζει τόσο με το πορτοκάλι, η γεύση τους είναι απίστευτα πικρή… Εκτός κι αν μετατρέψουμε το νεραντζάκι σε απολαυστικό γλυκό του κουταλιού!
- Τα κίτρινα λεμόνια που στολίζουν τους αγρούς και τις αυλές μας είναι στ’ αλήθεια θεόξινα… Τι θα λέγατε όμως για μια δροσερή λεμοναδίτσα με λίγη ζάχαρη;
- Εκτός από τους ελαιώνες και τα πάρκα, τώρα πια οι ελίτσες κατοικούν ακόμα και στα μπαλκόνια μας (σε μίνι έκδοση). Παρ’ όλα αυτά, ο καρπός τους μοιάζει τόσο με αυτόν που βάζουμε στις σαλάτες μας (απλά αυτός ο τελευταίος είναι πιο ώριμος και, ίσως, από διαφορετική ποικιλία)…
Αφή: Αγγίζω και μαθαίνω
Φανταστείτε τη φύση σαν ένα απέραντο μουσείο, το οποίο όμως είναι τόσο διαφορετικό από τα υπόλοιπα μουσεία που υπάρχουν! Γιατί; Επειδή στη φύση όλα είναι ζωντανά και, επιπλέον, αν θέλουμε, μπορούμε να αγγίξουμε τα πάντα (με προσοχή όμως)!
Εμπρός λοιπόν καλά μου… χεράκια!
Αν δεν πιάσουν, δεν θα μάθουν. Η αφή είναι ένα από τα βασικά μέσα που διαθέτουν τα μικρά μας για να εξερευνήσουν και να γνωρίσουν τον κόσμο που τα περιβάλει. Τι καλύτερο λοιπόν από το να τα παροτρύνουμε να εκμεταλλευτούν την περιέργεια τους και να αγγίξουν (σχεδόν) τα πάντα στο πέρασμά τους!
- Ένα παγκάκι στη σκιά είναι πολύ πιο δροσερό από εκείνο που λούζεται κάτω από τον ζεστό ήλιο. Απίστευτο το πόσο δυνατός είναι!
- Το είπαμε ξανά: Όλα τα δέντρα και τα λουλούδια δεν είναι ίδια. Αυτό, μπορούμε να το διαπιστώσουμε όχι μόνο κοιτάζοντάς τα, αλλά αγγίζοντας τον κορμό και τα φύλλα τους. Ο κορμός κάποιων δέντρων είναι τραχύς, ενώ άλλα έχουν πιο λείους κορμούς. Τα φυλλαράκια ορισμένων λουλουδιών είναι λεία (π.χ. το τριαντάφυλλο), ενώ άλλα είναι βελουτέ (π.χ. το γεράνι).
- Το έδαφος μπορεί να διαφέρει τόσο από το ένα μέρος στο άλλο. Το χώμα μπορεί να είναι στεγνό σαν άμμος ή υγρό σαν πηλός. Το ίδιο ισχύει και με τα χαλικάκια και τις πετρούλες. Δεν έχουν όλα το ίδιο σχήμα, ούτε την ίδια υφή.
Της Μάρθας Αγγελοπούλου
Διαβάστε περισσότερα στο www.paidimag.gr.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά στην πηγή FThis (με ενεργό σύνδεσμο προς το FThis.gr)