Στα λόγια, και τα γέλια, στις αγκαλιές και τα φιλιά, στα χάδια και τα παιχνίδια: Παντού υπάρχουν όρια. Όρια τα οποία θα πρέπει να μάθουμε στα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία ούτως ώστε να μπορούν να κρίνουν πότε θα πρέπει να είναι εκδηλωτικά και πότε απόμακρα. Σε ποιους θα πρέπει να μιλάνε και σε ποιους όχι. Ποιους μπορούν να αγκαλιάζουν και να φιλάνε και ποιους όχι. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να παραβιάσει τον προσωπικό τους χώρο. Πώς θα μπορούσαμε όμως να τους δείξουμε που αρχίζει και πού τελειώνει ο χώρος αυτός; Αρκεί να τους ζητήσουμε να κάνουν ένα κύκλο με τα χεράκια τους και να τα τεντώσουν μπροστά. Αυτός ο μικρός αόρατος κύκλος λοιπόν είναι ο προσωπικός τους χώρος.
Τους μαθαίνουμε να λένε «όχι»…
…αρχικά σε εκείνον που θα επιχειρήσει να παραβιάσει τον προσωπικό αυτό χώρο, και στη συνέχεια, σε όποιον προσπαθήσει να τα αγγίξει, να τα φιλήσει ή να τα αγκαλιάσει χωρίς τη θέλησή τους! Επιπλέον, δεν τα παροτρύνουμε να αγκαλιάζουν και να φιλούν φίλους και συγγενείς και –προπαντός– δεν τα πιέζουμε (ποτέ!) «να δώσουν ένα φιλάκι» στον παππού, στη γιαγιά, σε… κανέναν! Το σώμα τους είναι δικό τους και είναι ελεύθερα να το ορίζουν όπως εκείνα επιθυμούν.
Extra tip: Είναι πολύ σημαντικό να εξηγήσουμε στα παιδιά μας τη διαφορά ενός φιλικού κι ενός «πονηρού» χαδιού. Επίσης, υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία στα οποία επιτρέπεται να τα αγγίζει κάποιος είτε είναι φίλος, είτε συγγενής. Όλα αυτά, θα πρέπει να τους τα διδάξουμε ώστε όχι μόνο να μπορούν να προστατεύουν τον εαυτό τους, αλλά να μάθουν να σέβονται και τον προσωπικό χώρο των άλλων. Εξίσου απαραίτητο είναι βέβαια και το να αισθάνονται ότι μπορούν να μας ομολογήσουν οτιδήποτε και αν συμβεί. Γι' αυτό πρέπει να είμαστε προσεχτικοί και να μην δημιουργήσουμε στα παιδιά την εντύπωση ότι φέρουν ευθύνη αν τυχόν βρεθούν σε μια δυσάρεστη κατάσταση.
* Με τη συνεργασία της ψυχολόγου Ειρήνης Μπίρμπου
