1ος χρόνος, πρώτα λογάκια!

Κλείνοντας τον 12^ο μήνα, το μωρό μας μπορεί να προσπαθήσει να μιμηθεί τον ήχο της φωνής μας και να επαναλάβει κάποιες από τις λέξεις που μας ακούει να λέμε. Επίσης, αυτή ακριβώς την περίοδο το ακούμε να προφέρει αυτές τις δύο μαγικές λεξούλες που τόσο περιμένουμε να ακούσουμε… Ναι, σε αυτή την ηλικία το ακούμε επιτέλους να λέει μαμά και μπαμπά και… να το εννοεί! Το λεξιλόγιό του αγγίζει τις 2 με 3 λέξεις, παρ’ όλα αυτά είναι σε θέση να καταλάβει πολύ περισσότερες –μέχρι και 60 σύμφωνα με τους ειδικούς. 

Προχωρώντας στον πρώτο χρόνο της ζωής του, το παιδί μας είναι σε θέση να καταλάβει κάποιες απλές εντολές όπως π.χ. «Δώσε στη μαμά το κύπελλο» ή «Πάρε αυτό το παιχνιδάκι». Το λεξιλόγιό του εμπλουτίζεται με μια-δυο καινούργιες λεξούλες – ο αριθμός, δηλαδή, των λέξεων που χρησιμοποιεί ανέρχεται περίπου στις πέντε, ενώ, μέσα στους επόμενους 2 μήνες ενδέχεται να σκαρφαλώσει στις 8 με 10. 

Στον 1,5 χρόνο περίπου θα είναι έτοιμο να μας δείξει «Πού είναι τα παπούτσια του», να καταλάβει τι σημαίνει «μέσα» και τι «έξω», τι «πάνω» και τι «κάτω», ενώ λίγο πριν συμπληρώσει τα δύο του χρόνια, το μικρό μας θα μπορεί να μιμείται διάφορους ήχους π.χ. των ζώων και των οχημάτων, να καταλαβαίνει τι σημαίνουν κάποια ρήματα (τα οποία δηλώνουν μια πράξη που κάνει συχνά όπως π.χ. κοιμάμαι, τρώω, κ.λπ). Επίσης, θα μπορεί να καταλαβαίνει το «εσύ» και το «εγώ» και θα είναι σε θέση να επαναλάβει μικρές, απλές φρασούλες όπως για παράδειγμα «Έλα, μαμά!» ή «Πάμε, μπαμπά!». Προκειμένου να ενισχύσουμε την προσπάθειά του και να το βοηθήσουμε να μας πει ακόμα περισσότερα λογάκια, μπορούμε να ακολουθήσουμε τις παρακάτω συμβουλές… 

• Πλέον δεν αρκεί να μιλάμε στο μικρό μας μόνο απλά και κατανοητά. Θα πρέπει να του μιλάμε και σωστά γραμματικά. Έτσι, δεν του λέμε «Αυτό κοχύλι», αλλά «Αυτό είναι ένα κοχύλι». 

• Συνοδεύουμε τις λέξεις με τα χέρια και τα μάτια. Π.χ. Μιλάμε για τη θάλασσα, για τον γλάρο που πετάει ή για το παιδάκι που τρέχει στην παραλία και ταυτόχρονα του δείχνουμε κάθε τι στο οποίο αναφερόμαστε. Με αυτό τον τρόπο το μικρό μας θα μπορεί ακόμα πιο εύκολα να «αποκωδικοποιεί» τις λέξεις.

• Συζητάμε με το μικρό μας όσο περισσότερο μπορούμε, χωρίς όμως να το «τεστάρουμε». Σε καμία περίπτωση η συζήτηση δεν θα πρέπει να μετατρέπεται σε «μάθημα». 

• Έκανε λάθος; Δεν πειράζει αρκεί –φυσικά– να αποφύγουμε τα σχόλια, τα κοροϊδευτικά γέλια και τις έντονες διορθώσεις. Το μόνο που χρειάζεται σε αυτή την περίπτωση είναι να επαναλάβουμε τη σωστή λέξη (ούτως ώστε να την ακούσει ξανά) και να συνεχίσουμε την… κουβεντούλα μας! 

• Δεν «βομβαρδίζουμε» τον μικρό μας συνομιλητή με ερωτήσεις, προσπαθώντας να τον κάνουμε να μας πει αυτά που εμείς θέλουμε να ακούσουμε. Αντίθετα, αφήνουμε το παιδί ελεύθερο να μας πει αυτά που έχει στο μυαλό του. 

• Επιστρατεύουμε παιχνίδια που κάνουν διάφορους ήχους και λένε λέξεις, συνδυάζοντας έτσι το τερπνόν μετά του ωφελίμου. 

• Βάζουμε στο παιχνίδι βιβλιαράκια (πάνινα και χαρτονένια). Καθόμαστε δίπλα του και του δείχνουμε με το δάχτυλό μας τις εικόνες λέγοντας ταυτόχρονα το όνομα του αντικειμένου ή του ζώου που εικονίζεται. Δεν χρειάζεται βέβαια να μένουμε στα λόγια του βιβλίου. Καλύτερα να δώσουμε προσοχή στις εικόνες και να μιλήσουμε για τα αντικείμενα και τις πράξεις, για τα χρώματα, τα σχήματα και τα συναισθήματα. 

• Χρησιμοποιούμε όσο το δυνατό περισσότερες καινούργιες λέξεις στις προτάσεις μας οι οποίες –φυσικά– εξακολουθούν να είναι όσο το δυνατό πιο απλές και ολοκληρωμένες.   

• Περιγράφουμε διαρκώς όλα αυτά που κάνουμε κατά τη διάρκεια της ημέρας και των δραστηριοτήτων που κάνουμε μαζί με το παιδί. Σκεφτείτε ότι βάζουμε υπότιτλους σε κάθε μας κίνηση. Έτσι το παιδί δεν βλέπει μόνο π.χ. πώς φτιάχνουμε το χυμό του ή πως το ντύνουμε αλλά ακούει και τη γλώσσα που περιγράφει αυτή την απλή καθημερινή ρουτίνα.

Της Μάρθας Αγγελοπούλου με τη συνεργασία της Ελισάβετ Κυριακοπούλου, M.S. CCC-SLP - Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας, υπεύθυνη του Κέντρου Λόγου Ομιλίας και Μάθησης «SPELL» (www.spell.gr).

Διαβάστε περισσότερα στο www.paidimag.gr.