Εσάς τι σας ενοχλεί; Η τροφική δυσανεξία αναδείχτηκε τον 21ο αιώνα είτε επειδή πυροδοτήθηκε από τις αλλαγές στον τρόπο ζωής µας είτε επειδή η πρόοδος της επιστήµης διευκόλυνε τη διάγνωσή της. Όπως και να χει, καλό είναι να ξέρουµε πώς πρέπει να την χειριζόµαστε.
Περί τίνος πρόκειται;
Ως τροφική δυσανεξία µπορούµε να θεωρήσουµε τη διαταραχή της φυσιολογικής λειτουργίας του οργανισµού µετά την κατανάλωση συγκεκριµένων τροφίµων. Αιτίες της είναι η ελλιπής πέψη, απορρόφηση ή χρήση θρεπτικών συστατικών που περιέχονται στα συγκεκριµένα τρόφιµα. Οι πιο γνωστές περιπτώσεις δυσανεξίας είναι η δυσανεξία στη λακτόζη και η δυσανεξία στη γλουτένη.
Δεν αντέχω το γάλα...
Στην περίπτωση της δυσανεξίας στη λακτόζη, αναφερόµαστε στην αδυναµία του οργανισµού να πέψει το βασικό υδατάνθρακα του γάλακτος. Το πρόβληµα προκύπτει λόγω της έλλειψης ή της µειωµένης δραστικότητας ενός ενζύµου, της λακτάσης. Βέβαια υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που έχουν µεν χαµηλά επίπεδα λακτάσης αλλά δεν παρουσιάζουν συµπτώµατα. Μόνο όσοι έχουν χαµηλά επίπεδα λακτάσης και συµπτώµατα µπορούν εξ ορισµού να αναφερθούν ως άτοµα µε δυσανοχή στη λακτόζη. Στις περισσότερες περιπτώσεις πάντως τα συµπτώµατα είναι ήπια, αν και δεν λείπουν και αυτές που είναι πολύ έντονα.
...ούτε τα δηµητριακά
Αντίστοιχα, στην περίπτωση της δυσανοχής στη γλουτένη, η πρόσληψη του συγκεκριµένου συστατικού πυροδοτεί µια σειρά ανοσολογικών αντιδράσεων, που έχουν ως αποτέλεσµα τον ερεθισµό έως και καταστροφή µέρους του εντερικού βλεννογόνου. Αυτό όµως οδηγεί µε τη σειρά του σε µειωµένη απορρόφηση µικροθρεπτικών συστατικών, βιταµινών
και µετάλλων.
Τρόφιµα που περιέχουν γλουτένη είναι τα δηµητριακά, όπως το σιτάρι και το κριθάρι, η βρώµη και η σίκαλη. Έτσι, όλα τα τρόφιµα που προέρχονται από αυτά (ψωµί, ζυµαρικά, µπισκότα, κέικ, σοκολάτες, σάλτσες, µπιφτέκια κ.λπ.) προκαλούν επίσης πρόβληµα στα άτοµα µε δυσανοχή στη γλουτένη. Γι' αυτό η βιοµηχανία τροφίµων έχει προβλέψει την παραγωγή προϊόντων χωρίς γλουτένη για όλες τις κατηγορίες.
Για µικρούς και µεγάλους...
Συνήθως η δυσανεξία στη λακτόζη εµφανίζεται από τη βρεφική ηλικία, αλλά µπορεί να προκύψει και στη µετέπειτα ζωή, κυρίως έπειτα από παρατεταµένη αποχή από την κατανάλωση γάλακτος. Συνήθως αντιµετωπίζεται µε την αποφυγή του γάλακτος, όµως το γιαούρτι και το τυρί µπορούν να καταναλώνονται. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις αποκλείονται όλα τα γαλακτοκοµικά, αλλά σε αυτές συστήνεται η παράλληλη λήψη συµπληρωµάτων ασβεστίου και βιταµίνης D.
Tip: Σε µικρό ποσοστό των περιστατικών δυσανοχής στη γλουτένη µπορεί να εµφανιστεί δυσαπορρόφηση πολύ βασικών συστατικών όπως οι υδατάνθρακες και οι πρωτεΐνες, οδηγώντας σε υποθρεψία και απώλεια βάρους. Η περίπτωση αυτή ονοµάζεται κοιλιοκάκη.
Τα συµπτώµατα:
Τα σηµάδια της δυσανοχής ξεκινούν να εµφανίζονται ύστερα από 30 λεπτά έως και 2 ώρες από την κατανάλωση του τροφίµου που την προκαλεί και περιλαµβάνουν:
- αίσθηµα ναυτίας
- διάρροια
- κοιλιακό πόνο
- φούσκωµα
- αέρια
Σημείωση: Μην συγχέετε την τροφική δυσανεξία µε τα διάφορα οµώνυµα τεστ που ισχυρίζονται ότι µπορούν να έχουν αποτέλεσµα στην απώλεια βάρους.
Με τη συνεργασία του Γιάννη Χρύσου, Κλινικού Διαιτολόγου - Διατροφολόγου, Γενικού Γραµµατέα Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής,www.giannischrysou.gr.
Διαβάστε περισσότερα στο paidi.mag
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά στην πηγή FThis (με ενεργό σύνδεσμο προς το FThis.gr)